Marx.ba
Dinamika kreditiranja stanovništva u regionu se ubrzava, dok se čeka glavni potez Evropske centralne banke – smanjenje kamatnih stopa.
Usporavanje inflacije u zemljama Evrope je u toku, pa se očekuje i stabilizacija monetarne politike, a iz ECB-a su ranije saopštili da bi snižavanje kamata moglo da počne od polovine ove godine, mada je bilo indicija da bi moglo krenuti i ranije – u aprilu ili maju.
U zemljama regiona stanovništvo ne odustaje od uzimanja kredita, i kreditiranje građana uglavnom raste, piše Biznis.rs.
Krediti u Srbiji za stanovništvo u 2023. godini povećani su za 1,2 posto, navodi se u izvještaju Narodne banke Srbije (NBS).
Krediti stanovništvu smanjeni su tokom četvrtog tromesječja za 0,2 posto, zbog smanjenja stanja stambenih kredita i manjeg zaduženja po transakcionim računima a sa druge strane, povećano je zaduživanje po osnovu gotovinskih i potrošačkih kredita.
Što se stambenih kredita tiče iz NBS su naveli da je njihovo učešće u ukupnim kreditima stanovništvu na kraju godine iznosilo 39,3 posto, a učešće gotovinskih kredita 44,7 posto.
Prema podacima Hrvatske narodne banke, ukupni krediti stanovništvu na kraju novembra prošle godine iznosili su 21,7 milijardi eura.
U odnosu na isti period 2022. godine, na osnovu bilansa, rast posmatranih kredita ubrzan je na 8,9 posto (plus 1,8 milijardi eura), što je za 0,6 procentnih poena više od godišnje dinamike iz oktobra.
Kako SEEbiz prenosi analizu Raiffeisen banke (RBA), ubrzanje rasta kredita stanovništvu nastavljeno je u kontinuitetu od februara 2023. godine. Na mjesečnom nivou zabilježen je rast od 0,2 milijarde eura ili 0,9 posto.
Podaci HNB pokazuju da su na kraju novembra gotovo 50 posto ukupnih kredita plasiranih stanovništvu činili stambeni krediti, sa godišnjom stopom rasta od deset odsto, što je 0,6 procenata više u odnosu na prethodni mesec.
Nenamjenski gotovinski krediti su na kraju novembra iznosili skoro osam milijardi eura ili 36,7 posto ukupnih kredita. Ovo ubrzanje krenulo je od početka prošle godine, a pozitivne stope rasta traju od 2021. godine.
Prema izvještaju HNB, primjećuje se pojačana tendencija kupovine nepokretnosti, trajnih potrošačkih dobara, zbog rasta nominalnih i realnih zarada. Prekoračenja po transakcionim računima, sa iznosom od 820 miliona eura (3,8 posto ukupnih kredita), bilježe pad na godišnjem nivou od kraja 2022.
Prema posljednjim podacima HNB, efektivna kamatna stopa je u novembru zabilježila blagi mjesečni pad za nenamjenske gotovinske kredite (minus šest baznih poena), dok je za nove stambene kredite stagnirala na mjesečnom nivou, ali i u poređenju na prosjek prethodna tri mjeseca. U novembru je za nenamjenske gotovinske kredite u prosjeku iznosila 4,90 posto, a za stambene 3,98 procenata.
Prema podacima Evropske centralne banke o prosječnim kamatnim stopama na stambene kredite sa rokom dospijeća za više od deset godina, Hrvatska se sa stopom od 3,73 posto pozicionirala nešto iznad prosjeka eurozone (3,7 posto). Međutim, i dalje je ispod prosjeka za Njemačku (3,92 procenta). Što se tiče prosječnih kamatnih stopa na potrošačke kredite (ukupno, novo poslovanje), Hrvatska ima jednu od najskromnijih kamatnih stopa među državama članicama od 5,06 posto. Prosjek posmatranih kamata u eurozoni je u novembru iznosio 7,85 posto, a rast je predvodila Latvija sa skoro 14 posto, navela je RBA.
Ukupni krediti koje su banke u Bosni i Hercegovini plasirale stanovništvu na kraju novembra 2023. godine iznosili su 11,77 milijardi konvertibilnih maraka (oko šest miljardi eura), a prema posljednjim podacima Centralne banke BiH, čak 864.434 građana imalo je pozajmice. U odnosu na 2022. godinu, prošle godine je smanjen broj zaduženih građana, ali je povećan ukupan iznos kredita.
Najveći dio kredita stanovništvu na kraju novembra 2023. godine, od ukupnih 11,77 milijardu KM, odnosi se na nenamjenske kredite koji su iznosili 8,6 milijardi KM (4,4 milijarde eura) ili 73,1 posto, navela je Centralna banka BiH.
– Krediti za izgradnju ili kupovinu novih stambenih jedinica iznose 1,72 milijarde KM (870 miliona eura) ili 14,7 posto, a krediti za kupovinu i popravku postojećih 969,5 miliona KM (496 miliona eura) ili 8,2 posto“, dodali su iz CB BiH.
Centralna banka Crne gore saopštila je da u strukturi kredita fizičkih lica (bez preduzetnika) preovladavaju namjenski krediti koji čine 61,04 posto, među kojima su dominantni stambeni krediti sa 47,42 procenta učešća, dok gotovinski nenamjenski krediti čine 31,36 procenata, a hipotekarni 6,28 posto.
Dugoročni krediti čine 98,77 posto ukupnih kredita fizičkih lica i iznose skoro 1,7 milijardi eura. Kratkoročni krediti fizičkih lica čine 1,23 posto ukupnih kredita, i oni iznose 21,2 miliona eura, podaci su CBCG.
