N. D.

Evropska centralna banka odlučila je danas da – prvi put od 2019. godine – smanji tri ključne kamatne stope za 25 baznih poena.

– Na osnovu nove ocene inflatornih izgleda, dinamike bazne inflacije i jačine transmisije monetarne politike, u ovom je trenutku, nakon devetomesečnog perioda u kome nismo mijenjali kamatne stope, primjereno ublažiti restriktivnost monetarne politike. Od sastanka Upravnog savjeta u septembru 2023. godine inflacija se smanjila za više od 2,5 procentnih poena, a izgledi su se znatno poboljšali, navode iz Evropske centralne banke.

Ističu da je smanjena i bazna inflacija, što dodatno upućuje na zaključak o slabljenju cjenovnih pritisaka, a u padu su i inflatorna očekivanja. Uslovi finansiranja ostali su restriktivni zbog monetarne politike, što je doprinijelo smanjenju potražnje i održavanju čvrste usidrenosti inflatornih očekivanja, te tako dalo velik doprinos smanjenju inflacije.

Ekonomski stručnjak Zoran Pavlović za Marx.ba kaže da bi se ovo moglo pozitivno odraziti i na Bosnu i Hercegovinu.

– To su pozitivne vijesti i za Bosnu i Hercegovinu jer radi se o tome da kada Evropska centralna banka smanji referentnu kamatu, onda se po definiciji smanjuje i cijena kapitala kada se trguje eurima. To se zove Euribor, odnosno cijena novca na berzi i taj Euribor na žalost inkorporiran je u sve ugovore o prodaji dugoročnih kredita. Euribor je komponenta koja bi trebala zaštiti one banke koje su uzele novac u eurima iz Evrope, u slučaju inflacije da ne izgube supstancu.

U prevodu finansijske institucije naplaćuju svoju kamatu koja je recimo 3 posto, kada je Eurobor bio ispod nule, onda je bila 4 posto kamata na dugoriočne kredite. Sada je 3 posto, ali na to dodate šestomjesečni Euribor koji je stigao skoro do 4 procentna poena, pa je recimo za rješavanje stambenog pitanja kamata na kredit bila 7 posto, što je veoma visoko i neodrživo za naše ljude.

Po osnovu ove današnje odluke mora doći do pada Euribora, odnosno kamatne stopa koja se računa na berzi za euro tako da bi kamata na dugoročne kredite morala pasti za onoliko koliko Evropska centralna banka spusti referentnu kamatnu stopu, poručio je za Marx.ba, ekonomski stručnjak Zoran Pavlović.