Bloomberg Adria

Iako je prošlu godinu obilježila pomama za vještačkom inteligencijom, najnoviji podaci Eurostata pokazuju da je u 2023. godini u Evropskoj uniji (EU) samo osam posto kompanija koristilo ovaj alat u svom poslovanju.

Svijet je doslovno poludio za ChatGPT-jem kompanije OpenAI, aplikacijom koja koristi napredne algoritme mašinskog učenja za obradu i stvaranje teksta, a koja je puštena u rad u novembru 2022. godine.

ChatGPT uticao je na skok akcija kompanije OpenAI, ali i na skok akcija i zaradu kompanija koje proizvode čipove za razvoj vještačke inteligencije, među kojima je Nvidia. I u prvom kvartalu ove godine Nvidia je uspjela da utrostruči prihod na 26 milijardi dolara. ChatGPT motivisao je sve ostale tehnološke kompanije da sve više ulažu u vještačku inteligenciju, a u tu trku uključio se i Elon Musk, koji je u martu 2023. osnovao startap xAI za razvoj vještačke inteligencije. U novembru 2023. predstavio je Groka, konkurenta ChatGPT-ju.

Međutim, vještačka inteligencija uprkos ovoj pomami nije zaživjela među kompanijama. Kao što smo već naveli, na nivou EU samo osam posto kompanija koje zapošljavaju 10 ili više zaposlenih koristilo je vještačku inteligenciju za vođenje svog poslovanja.

Srbija je na začelju liste u Evropi. Samo 1,8 posto kompanija u Srbiji koristilo je vještačku inteligenciju u svom poslovanju i jedino je manji procenat kompanija ovaj alat koristilo u Rumuniji (1,5 odsto).

U svim ostalim zemljama regiona kompanije su mnogo više koristile vještačku inteligenciju. U Bugarskoj je taj procenat iznosio 3,6 posto, u Hrvatskoj 7,9 posto, u Mađarskoj 3,7 posto, u Sloveniji 11,4 posto, u BiH 5,3 posto, u Crnoj Gori 5,6 posto. Podaci za Sjevernu Makedoniju i Albaniju nisu dostupni na Eurostatu.

Najveći udio preduzeća sa 10 ili više zaposlenih koji koriste AI tehnologije bio je u Danskoj (15,2 posto), Finskoj (15,1 posto) i Luksemburgu (14,4 posto). Najniži udio je zabilježen u Rumuniji (1,5 posto), Bugarskoj (3,6 posto) i Poljskoj (3,7 posto) i Mađarskoj (3,7 posto).

Vještačka inteligencija se odnosi na sisteme koji koriste tehnologije kao što su tekstualna analiza, računarska vizija, prepoznavanje govora, mašinsko učenje i duboko učenje za prikupljanje i/ili korištenje podataka za predviđanje, preporuku ili odlučivanje.

U 2023. najčešće korišćena vrsta AI tehnologije u preduzećima bila je automatizacija različitih tokova posla ili pomoć u donošenju odluka, poznata kao AI-bazirana softverska robotska automatizacija procesa (engl. robotic process automation), koju je koristilo tri odsto preduzeća. Sljedeća najčešće korišćena tehnologija bila je analiza pisanog jezika (tekstualna analiza), koju je koristilo 2,9 posto preduzeća. Mašinsko učenje, uključujući duboko učenje, koristilo je 2,6 posto preduzeća, pokazali su podaci Eurostata.