Marx.ba

Azijske berze pokazale su nestabilnost u četvrtak, a dolar se nalazi pod pritiskom, jer je mogućnost da predsjednik SAD Donald Trump rano imenuje novog predsjednika Federalnih rezervi izazvala zabrinutost zbog nezavisnosti i kredibiliteta američke centralne banke.

Pritisak na dolar dodatno je porastao nakon medijskih izvještaja da Trump razmatra da do septembra ili oktobra najavi nasljednika aktuelnog šefa Feda Jerome Powell, iako mu mandat ističe tek u maju 2026. Analitičari ovakav potez tumače kao pokušaj da Trump izvrši uticaj na monetarnu politiku preko predsjednika Feda „u sjenci“, prenosi Reuters.

Tržišta su se djelimično smirila zahvaljujući primirju između Izraela i Irana, koje za sada funkcioniše i time smanjuje rizike za snabdijevanje naftom. Ipak, trgovci ostaju napeti zbog Trumpovog roka 9. jula, do kada je najavio nove carine ukoliko se ne postignu trgovinski dogovori, kao i zbog njegovog pritiska na Fed.

Na berzama, MSCI indeks azijsko-pacifičkih akcija (bez Japana) bio je blago u plusu, dok je tokijski Nikei skočio 1,5 posto, dostigavši najviši nivo od kraja januara. Fjučersi na evropske akcije ukazuju na miran početak trgovanja, dok su valutna tržišta bila u fokusu. Euro je ojačao na najviši nivo od septembra 2021, dostigavši 1,6837 dolara. Švicarski franak dostigao je najviši nivo u posljednjih deset godina, dok je japanski jen ojačao 0,3 odsto na 144,815 za dolar.

Tramp je više puta kritikovao Powella jer ne spušta kamatne stope i javno razmatrao da ga smijeni ili uskoro imenuje nasljednika, što je uzdrmalo povjerenje investitora u američku imovinu i kredibilitet Feda. Analitičari očekuju da će Trump imenovati za Powellovog nasljednika nekoga sa labavim stavovima u vezi sa monetarnom politikom, što podriva povjerenje u Fed i dolar.

Indeks dolara, koji mjeri vrijednost američke valute u odnosu na šest drugih valuta, pao je na najniži nivo od marta 2022. Od početka godine, oslabio je deset procenata, jer investitori traže alternative zbog bojazni od posljedica Trumpovih carina po američki rast.

Dvogodišnji prinos na američke državne obveznice, koji se obično kreće u skladu s očekivanjima kamata, pao je za 1,5 baznih poena, na 3,764 procenata, što je najniži nivo u posljednjih sedam sedmica.

Powell je u svjedočenju pred Kongresom rekao da američke carine mogu izazvati jednokratni skok cijena, ali da postoji ozbiljan rizik da podstaknu trajniju inflaciju, zbog čega Fed mora biti oprezan sa eventualnim sniženjem kamata.

Zvaničnici Feda i dalje očekuju da ove godine dva puta snize kamatne stope, ali tajming zavisi od razvoja situacije sa trgovinskim sporazumima i većom jasnoćom o opsegu carina. Tržišta trenutno procjenjuju gotovo 25 posto šanse da Fed smanji stope na sastanku krajem jula, u poređenju sa 12,5 posto prošle sedmice.